وضعیت اتباع خارجی در حقوق بین الملل

وضعیت اتباع خارجی در حقوق بین الملل

 

وضعیت اتباع خارجی در حقوق بین الملل

تعریف بیگانه:

از نظر قانون ما بیگانه کسی است که تابعیت ایران را ندارد. به عبارت دیگر بیگانه شامل افراد بدون تابعیت  (آپاترید) هم میشود .

حقوق عمومی اتباع بیگانه:

حقوق عمومی عبارتست از مجموعه حقوقی که بهره مندی  از آنها بستگی به سازمانهای قانونی حقوق عمومی دارد و به منظوراحترام به شخصیت انسانی برقرار شده است.

مهمترین حقوقی که بیگانگان از آنها بهره مند میشوند به قرار زیر است :

۱-حمایت از جان و مال اتباع بیگانه

۲-احترام به حقوق عمومی آنها از جمله مسکن

۳-حق ورود و عبور و اقامت موقت و اقامت دائم و خروج اتباع بیگانه از کشور

۴-حق اشتغال به حرفه صنعتی و تجارت

۵-مراجعه به دادگاهها و محاکم ایران

انواع قوانین در حقوق بین الملل عمومی:

در اینجا با بعضی از اصطلاحات قوانین حقوق بین المللی آشنا میشویم :

قوانین درون مرزی و برون مرزی:

در حقوق بین الملل خصوصی قانون درون مرزی عبارت از قانونی است که بر هر کس و هر چیزی که در قلمرو آن کشور واقع شده است حکومت دارد .

مثلا وقتی میگویند قانون ایران در فلان مورد درون مرزی است که ایجاد رابطه ی حقوقی در آن مورد را نتوان مشمول قانون دیگری غیر از قانون ایران دانست .چنانچه در موضوع تملک اموال غیر منقولی که در ایران واقع شده است هیچ قانون دیگری غیر از قانون ایران حکومت ندارد و بنابراین قانون ایران در مورد مالکیت اموال غیر منقول واقع در ایران قانون درون مرزی است.نمونه کامل قوانین درون مرزی قوانین جزایی است زیرا قانون مجازات برتمام امور مربوط به آن قانون که در قلمرو آن رخ می دهد حکومت میکند مثلا اگر جعلی در ایران واقع شود دعوی خصوصی ناشی از این جرم نیز مشمول قانون ایران خواهد بود.

 

قوانین برون مرزی :

با تعریفی که از قانون درون مرزی ارائه کردیم ملاحظه میشود که اگر همه قوانین درون مرزی باشند موردی برای اجرای قانون خارجی پیدا نخواهد شد ولی از آنجایی که در پاره ای از موارد دولتها برحسب یک عرف بین المللی اعمال قانون خارجی را در قلمروحکومت خود اجازه بدهند قوانین برون مرزی ایجاد می شوند. لذا وقتی که قوانین یک دولت اجازه میدهد که قانون مملکت دیگری را در موضوع معینی اعمال کنند در این صورت قانون این مملکت برون مرزی توصیف می شود.

قوانین شخصی :

قانون شخصی آن است که بر احوال شخصیه حکومت میکند. به عبارت دیگر قوانین شخصی عبارتست از قوانینی که موضوعش حقوقی است .

قوانین ذاتی:

قوانین ذاتی یا قوانین مربوط به اموال عبارتست از قوانینی که موضوعش حقوق مالی یا حقوق مربوط به اموال می باشد.

مالیات ها :

خارجی هایی که در ایران اقامت دارند موظف به پرداخت مالیات هستند و معافیت و یا امتیازی برای آنها هیچگونه دلیلی ندارد و حتی در بعضی از کشور ها مالیاتهای سنگینتری به اتباع خارجی تحمیل میکنند.

در مسئله وضعیت بیگانگان دو نکته قابل توجه هست یکی از لحاظ منشاء حق و دیگری از جهت شرط وجود یک حق که به توضیح مختصری از انها میپردازیم:

رفتار متقابل از لحاظ منشاء حق :

موضوع این است که دولتی مکلف است حقوقی را که دولت دیگر برای اتباع او می شناسد او هم برای اتباع آن کشور در خاک خود بشناسد؟

جواب این سوال منفی است به این معنی که اصل رفتار متقابل به خودبه خودی ایجاد حق نمی کند

رفتار متقابل شرط وجود یک حق:

در حالی که رفتار متقابل نمیتواند منشاء حق باشد ولی ممکن است شرط وجود یک حق  محسوب گردد. البته این بستگی به نظر قانونگذار دارد که تعیین کند اتباع خارجی در چه مواردی و یا تحت چه شرایطی از حق معین استفاده خواهد کرد. این شرط ممکن است شرط رفتار متقابل باشد . در این صورت داشتن حق ، مشروط به رفتار متقابل میگردد . به عنوان مثال دولت ایران داشتن حقی را برای اتباع یک کشور مشروط به این می سازد که ایرانی ها در همان کشور خارجی همان حق را دارا باشند.

 رفتار متقابل به سه صورت ظاهر میشود:

۱-رفتار متقابل سیاسی

رفتار متقابل سیاسی به وسیله ی یک معاهده سیاسی برقرار می شود در این صورت اتباع بیگانه فقط از حقوقی که در معاهده سیاسی نام برده شده بهره مند می شوند . چنانچه در ماده ۵ معاهده ی اقامت بین دولت ایران و دولت بلژیک مقرر شده است که اتباع هر یک از طرفین متعاهد در خاک طرف متعاهد دیگر و در امور مربوط به حمایت قانونی و قضایی و اموالشان از همان رفتاری که نسبت به اتباع داخلی مبذول میگردد بهره مند خواهند شد.

۲-رفتار متقابل قانونگذاری

رفتار متقابل قانونگذاری در صورتی است که قانونگذار بهره مندی از حق معینی را برای بیگانه مشروط به شناختن همان حق در متن صریحی از قانون مملکت متبوعه ی بیگانه می داند.

۳-رفتار متقابل عملی

رفتار متقابل عملی در صورتی است که اتباع دولتی در مملکت دیگر عملا طبق عرف و عادت و رویه قضایی از همان حقوق مملکت دیگر استفاده می کند.

۱- وضعیت اتباع بیگانه در ایران چگونه است؟

۲- اتباع خارجی در ایران از چه حقوقی برخوردارند؟

۳- روابط کشورها چه تاثیری در حقوق اتباع بیگانه دارد؟

۴- حقوق عمومی چه تعریفی دارد؟

۵- انواع قوانین در خصوص تابعیت در حقوق بین الملل عمومی کدامند؟

۶- مالیات اتباع خارجی چگونه محاسبه می شود؟

۷- بیگانه چه کسی است؟